Bivša manjinska vlada je od juna, kada su održani vanredni parlamentarni izbori, pa zaključno sa oktobrom, podijelila 201 pasoš kroz program ekonomskog državljanstva, od čega je ostvaren prihod od 20,1 miliona eura, a na posebnom računu, na koji se sliva novac od prodaje ekonomskih pasoša, je početkom ovog mjeseca bilo nepunih sedam miliona eura.
Prema podacima Akcije za socijalnu pravdu (ASP), u junu je ostvaren prihod od 300 hiljada eura po osnovu programa ekonomskog državljanstva, mjesec kasnije 3,2 miliona, u avgustu je prihodovano 5,6 miliona, u septembru 3,6 miliona, a u oktobru, koji je bio poslednji mjesec tehničke vlade Dritana Abazovića, čak 7,4 miliona eura.
Sa posebnog računa za ekonomske pasoše je na glavni račun Državnog trezora oko 16,5 miliona prebačeno 30. avgusta, a novih oko četiri miliona eura je prebačeno 3. oktobra ove godine.
ASP je ranije objavila da je u prvih pet mjeseci ove godine podijeljeno 85 pasoša i prihodovano 8,5 miliona, dok je sa posebnog računa za razvoj manje razvijenih opština, na koji se slivao novac od ekonomskih pasoša od 2020., manjinska vlada 13. januara ove godine prebacila u trezor oko 33 miliona, a novih 1,1 miliona je uzela dva mjeseca kasnije, odnosno 2. marta.
Prednje znači da je od početka ove godine prihodovano od prodaje pasoša 28,6 miliona eura, a sa posebnog računa za razvoj manje razvijenih opština manjinska vlada je ove godine u državni trezor, uključujući i dio prihoda od ekonomskih pasoša iz ranijih godina, prebacila preko 54 miliona eura, koje prikazuje kao dodatni prihod državnog trezora.
Program ekonomskog državljanstva, kojeg je Evropska Unija oštro kritikovala, pokrenula je 2020. godine vlada Demokratske partije socijalista donoseći Odluku o kriterijumima, načinu i postupku izbora lica koje može steći crnogorsko državljanstvo prijemom radi realizacije posebnog programa ulaganja od posebnog značaja za privredni i ekonomski interes Crne Gore.
Ova Odluka prestala je da važi krajem prošle godine, ali je do kraja minule godine bio podnijet veliki broj zahtjeva za dobijanjem ekonomskih pasoša, za koje je iz bivše manjinske vlade saopštavano da se radi o više stotina. Jedan takav pasoš košta 100 hiljada eura.
Iako se kontinuirano govorilo da čitav novac treba da se iskoristi za razvoj manje razvijenih lokalnih samouprava, manjinska vlada je ranije odlučila da 13 opština na sjeveru zemlje dobije samo po milion eura od ovog programa za svoj infrastrukurni razvoj, a moći će da ih koriste za projekte za koje nije obezbijeđena predpristupna pomoć od Evropske Unije.
Nije poznato kakvi će biti potezi nove vlade u vezi sa ovim pitanjem, ali je novi premijer Milojko Spajić proje nekoliko dana nagovijestio da će biti preispitan način trošenja ovog novca, za koji je moguće da je trošen i za tekuću potrošnju, iako je namijenjen za infrastrukturni razvoj.
Iz Brisela se već dugo upozorava da šeme ekonomskih državljanstava predstavljaju rizik za pranje novca, utaje poreza, finansiranje terorizma, za korupciju.
Akcija za socijalnu pravdu
Napomena: Fotografija je preuzeta sa Portala Vijesti