Krajem prošle godine bilježeni su značajni propusti na izvođenju radova u okviru sistema trajnog napajanja električnom energijom prioritetne dionice autoputa, pa je tako u većini trafostanica prodirala voda, koja je prijetila da ugrozi skupu opremu instraliranu u njima, pokazuje izvještajna dokumentacija u posjedu Akcije za socijalnu pravdu (ASP).
„Nakon kišnih padavina u prethodnom periodu u većem broju trafostanica 20/0,4 kV je došlo do prodora vode. Prisutna je voda na podu trafostanice i kablovskom prostoru, kao i vlaga po zidovima. Ova voda može da ugrozi opremu koja je instalirana u trafostanicama“, navodi se u dokumentaciji, koja se odnosi na protekli decembar.
Ukazuje se da je inžinjer tražio od izvođača radova da preduzme hitne aktivnosti kako bi se ovi problemi otklonili, prije nego dođe do oštećenja skupe opreme u trafostanicama. Inžinjer je francusko italijanski konzorcijum Ingerop, kojeg Vlada plaća da kontroliše izvedene radove na autoputu, a glavni izvođač je kineska kompanija China Road and Bridge Corporation (CRBC).
„Započeti su radovi na sanaciji dijela trafostanica… Zbog problema sa kvalitetom izgradnje trafostanica na Sekciji 3, Inženjer je uputio dopis Izvođaču u kome je, između ostalog, konstatovano da je nedopustiv i neobjašnjivo neprofesionalan odnos Izvođača prema radovima na ovako složenom projektu“, navodi se u dokumentaciji.
Takođe se ukazuje da, zbog oštećenja ili nepravilnog izvođenja kablovske kanalizacije na nekim lokacijama, radovi nijesu odobreni od inžinjera, što onemogućava postavljanje 20 kV kablova, a zbog problema na nekoliko raspona, nije moguće postavljanje kablova na dužim dijelovima trase.
„Na poziciji tunela Vjeternik do mosta Suvovara postoji problematika sa NN kablovima koji su instalirani od strane CRBC-a mimo dogovorene procedure i prije postavljanja 20 kV kablova koji su pozicionirani ispod njih. Kablove treba ukloniti kako bi se mogli ugraditi 20 kV kablovi“, navodi se u izvještajnoj dokumentaciji.
„Izvođač je dostavio predlog za način ugradnje 20 kV kablova na oporcu mosta Moračica, na poziciji na kojoj su u prethodnom periodu konstatovana oštećenja kablovske kanalizacije. Ovaj predlog podrazumijeva ugradnju 20 kV kablova u cijevi koje su ispravne, te da se ne vrši sanacija oštećenih cijevi, jer se one, kako to Izvođač navodi, nalaze u betonu i ispod asfalta. Inženjer je povukao dopis kojim je na drugačiji način tretirao ovo pitanje i poziciju oštećenja na kablovskoj kanalizaciji…“, ukazuje se.
Radovi koji su u nadležnosti CRBC-a, a dio su sistema trajnog napajanja autoputa električnom energijom, obuhvataju građevinske radove na izgradnji objekata za 18 trafostanica 20/0,4 kV (Sekcija 1, Sekcija 2 i Sekcija 3) sa pripadajućim platoima, zemljane radove na izgradnji platoa za trafostanice na Sekciji 4 i kablovsku kanalizaciju za 20 kV vod na otvorenoj trasi i mostu Moračica. Vrijednost ovih radova je preko 4,8 miliona eura, uz oslobođeni PDV (preko milion eura).
Ostali radovi (ugradnja kablova, opreme i elekromontažni radovi) na izgradnji sistema TNEE su dodijeljeni drugim izvođačima kroz sprovedeni postupak javne nabavke, čija je realizacija u nadležnosti kompanije “Monteput”. Ugovorena vrijednost radova sa „monteputem“ iznosi preko 38 miliona eura, a posao su dobili „Novi Volvox“ iz Podgorice i budvanski „Elektro Tim“.
To znači da je vrijednost trajnog napajanja električnom energijom prioritetne dionice najmanje oko 44 miliona eura (uključujući oslobođeni PDV), ali treba naglasiti da je privremeno napajanje strujom gradilišta autoputa koštalo još dodatnih oko devet miliona eura.
I u vezi sa privremenim napajanjem strujom gradilišta krajem prošle godine postojala su otvorena pitanja. Ranije je ukradena skupa nisko naponska oprema iz jedne trafostanice, a još je bila neriješena stavka, koja se odnosi na sedam trafostanica 20/0,4 kV, 1×630 kVA, koje treba da isporuči izvođač (CRBC), te je investitor (Vlada) zadržao dio sredstava do njihove isporuke.
Dokumentacija pokazuje i da i dalje stoje otvorena pitanja o mnogim propustima u izvedenim radovima na tunelima ili mostovima, o kojima je ASP ranije pisala, poput pojave pukotina, pojave vode kod većih kiša, loše ugrađenog betona…
Ines Mrdović
Akcija za socijalnu pravdu