Javna uprava u Crnoj Gori neće biti spremna da do sredine ove godine većinu usluga prema građanima i između javne administracije pruža na elektronski način, iako je Zakonom o elektronskoj upravi predviđeno da do tada evidencije i registre, vođene u štampanoj formi, uspostavi u elektronskom obliku.

Akcija za socijalnu pravdu (ASP) je nedavno izradila analizu sa preporukama za unapređenje pravnog okvira za ubrzanje puta Crne Gore ka digitalizaciji, koja je jedan od njenih glavnih razvojnih prioriteta.

Za digitalizaciju treba da što prije bude spremna i uprava, ali i građani, koji treba da su svjesni da posjedovanje računara ili pametnog telefona, a kada javna uprava bude spremna za to, omogućava da birokratske stvari mogu da završe od kuće, u hodu…a ne obilazeći „pragove“ javnih institucija.

Zakon o elektronskoj upravi je javnoj administraciji dao dosta dug rok od dvije godine da evidencije i registre, vođene u štampanoj formi, uspostave u elektronskom obliku. Imajući u vidu da je primjena zakona počela sredinom 2020. godine, to znači da se ova obaveza mora ispuniti do sredine 2022. godine, ali je izvjesno da ovaj rok neće biti ispunjen.

Jedna od bitnih stvari u uspostavljanju elektronske javne uprave i prebacivanja njenog poslovanja na elektronski način jeste i korišćenje jedinstvenog informacionog sistema i sistema za elektronsku razmjenu podataka unutar javne administracije, ali je od 12 trenutnih ministarstava u Vladi samo pet podnijelo zahtjeve za korišćenje jedinstvenog informacionog sistema.

Najnoviji podaci u posjedu ASP-a pokazuju da je na kraju prošle godine na portalu e-uprave postojalo 523 aktivnih usluga, od čega je samo 156 bilo elektronskih usluga, a 367 usluga je bilo informativne prirode.

Elektronske usluge su uglavnom na prvom ili drugom nivou usluga, od mogućih pet nivoa usluga. To znači da sada uglavnom postoji mogućnost online preuzimanja obrazaca, njihovo popunjavanje podataka od strane korisnika i slanje instituciji.

Potpuna online usluga na petom nivou podrazumijeva da korisnik online putem zatraži određenu uslugu i ona bude obrađena online u realnom vremenu. Ipak, Crna Gora je za sada daleko od ovog nivoa pružanja elektronskih usluga.

Istovremeno, u odgovoru ASP-u iz Ministarstva javne uprave, digitalnog društva i medija da dostave podatke o ukupnom broju elektronskih i informativnih usluga na nivou čitave javne uprave, naveli su da će tim podacima raspolagati tek po uspostavljanju kataloga za elektronske usluge.

Akcija za socijalnu pravdu